TRYB ROZKAZUJĄCY
Tryb rozkazujący służy formułowaniu poleceń oraz rozkazów.
Uchodzi on w języku angielskim za znacznie bardziej nieuprzejmy niż w
polszczyźnie, a większość próśb, poleceń i rozkazów wypowiadana jest po
angielsku mniej bezpośrednio. W drugiej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej
tworzy się tryb rozkazujący przez użycie czasownika w jego podstawowej formie
bez żadnego zaimka osobowego:
(1) Stop disturbing me!
Przestań (przestańcie) mi przeszkadzać!
(2) Wash the dishes and do your homework.
Pozmywaj (pozmywajcie) naczynia i odrób (odróbcie) lekcje.
Zakazy i polecenia z negacją (typu 'nie rób/ róbcie ...') formułuje się
przez dodanie słów "do not" (skracanych często do formy "don't")
przed danym czasownikiem:
(3) Don't enter the room in these muddy shoes of yours!
Nie wchodź (nie wchodźcie) do pokoju w tych swoich ubłoconych butach!
(4) Do not forget to do the shopping.
Nie zapomnij (nie zapomnijcie) zrobić zakupów.
W odniesieniu do pozostałych osób tryb warunkowy tworzy się przez użycie
wyrazu "let" w połączeniu z odpowiednim zaimkiem w przypadku
dopełnieniowym "'me", "him", "them"
itd.) lub rzeczownikiem, np.:
(5) Let Alice come here.
Niech Alice tu przyjdzie.
(6) Let them clear up the mess.
Niech oni posprzątają.
Formę przeczącą, podobnie jak w przypadku drugiej osoby, tworzymy przez
dodanie słów "do not" "'don't"):
(7) Don't let them stay too long at the party.
Niech oni nie zostaną na przyjęciu zbyt długo.
Słówko "let" jest również odpowiednikiem polskiego 'pozwalać'.
Dlatego konstrukcja zastosowana w powyższych zdania może mieć w niektórych
kontekstach nieco odmienne znaczenie:
(8) Don't let Alice watch such terrible films. She's going to have
nightmares.
Nie pozwól Alice oglądać takich przerażających filmów. Będą jej się śniły
koszmary.
W przypadku pierwszej osoby liczby mnogiej omawiana struktura z "let"
służy do wyrażania propozycji:
(9) Let us go out! It's Friday night after all!
Wyjdźmy z domu! To w końcu piątkowy wieczór!
Ściągnięta forma słów "let us" to "let's":
(10) Don't let's go to the cinema. I'd rather stay at home and study.
Nie idźmy do kina. Wolę zostać w domu i pouczyć się.
Warto zwrócić uwagę, że zdania z konstrukcją "let us" są
negowane w dwojaki sposób: za pomocą słów "do not"/\"don't"
(tak jak w przykładzie (10)) lub przez wstawienie wyrazu "not"
po omawianej konstrukcji.
(11) Let us/let's not go to the cinema. I'd rather stay at home and study.
Nie idźmy do kina. Wolę zostać w domu i pouczyć się.
Zdania takie jak w przykładzie (10) są odbierane jako dosyć nieformalne.
Warto również obejrzeć filmik wyjaśniający tryb rozkazujący.
Oto link:
https://www.youtube.com/watch?v=KK3PReH5Qa8
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz